25-nji oktýabrda paýtagtymyzdaky
Söwda-senagat edarasynda «Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2023» atly XXVIII
halkara maslahat we sergi öz işine başlady. Ol «Türkmengaz», «Türkmennebit»
döwlet konsernleri, «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasy tarapyndan guraldy.
Daşary ýurt kompaniýalarynyň, iri halkara guramalaryň,
banklaryň birnäçe wekilleri ara alyp maslahatlaşmalara sanly ulgam arkaly
goşuldylar. Şu gezekki forum ýüzlerçe adamy, şol sanda daşary ýurtlaryň 45-den
gowragyndan wekilleri bir ýere jemledi. Ýygnananlar ýangyç-energetika
toplumynda halkara, sebit we milli derejede senagatyň geljekki strategiýasyny
kemala getirmäge bagyşlanan dünýäniň nebit bazaryndaky işleriň ýagdaýy, bu
ulgamda marketing strategiýalary baradaky seljeriş-syn maglumatlary bilen tanyşdyryldy.
Foruma gatnaşýan giň wekilçilikli düzüm Türkmenistan
bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmäge dürli ýurtlaryň işewür toparlary
tarapyndan gyzyklanmanyň barha artýandygyna şaýatlyk edýär. Olaryň
hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ymtylmalary ýurdumyzyň “Açyk gapylar” syýasaty
hem-de ählumumy energetika howpsuzlygyny üpjün etmäge gönükdirilen netijeli
başlangyçlary bilen şertlendirilendir.
Halkara serginiň açylyş dabarasy döredijilik
toparlarynyň aýdym-sazly çykyşlary bilen utgaşdy.
Hormatly
Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň iberen Gutlagy uly üns bilen diňlenildi.
Gutlagda halkara forumyň daşary ýurtly gatnaşyjylary ýurdumyzyň
ýangyç-energetika toplumyny ösdürmegiň strategiýasy, döwrebap tehnologiýalary
işjeň çekmegiň tejribesi, hyzmatlary amala aşyrmagyň ýollaryny we ulgamyny
mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmagyň usullary bilen tanyşdyrjakdygy nygtalýar.
Şunda nebitgaz senagatynda ekologik howpsuzlygy üpjün etmek esasy talap bolup
durýar. “Şeýle duşuşyklar özara gatnaşyklaryň has netijeli ýollaryny gözlemekde,
göni gepleşikleri geçirmekde möhümdir. Netijeli gepleşikler bolsa
Türkmenistanyň baý ýangyç-energetika serişdelerini özleşdirmäge we rejeli
ulanmaga gönükdirilen täze bilelikdäki taslamalara ýol açýar” diýlip, döwlet
Baştutanymyzyň Gutlagynda nygtalýar.
Her ýylda
geçirilýän bu forum Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe
Diýarymyzyň ýangyç-energetika toplumynyň gazananlaryny giňden tanyşdyrmak,
ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtlaryň hünärmenleriniň, Ýewropanyň, Aziýanyň,
Amerika yklymynyň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň arasynda işewürlik we göni
gatnaşyklary ýola goýmak, täze taslamalary işe girizmek, dünýädäki ýagdaýlar
hem-de pudagyň geljekki ösüş ugurlary bilen tanyşmak üçin oňyn meýdança bolup
hyzmat edýär.
Söwda-senagat
edarasynyň sergi zalynda eksponentleriň 70-e golaýy, şolaryň hatarynda daşary
ýurt kompaniýalarynyň 40-a golaýy, hususan-da, Azerbaýjan Respublikasyndan,
Beýik Britaniýadan, Daniýadan, Italiýadan, Hytaý Halk Respublikasyndan, Koreýa
Respublikasyndan, Malaýziýadan, Birleşen Arap Emirliklerinden, Russiýa
Federasiýasyndan, Singapurdan, Amerikanyň Birleşen Ştatlaryndan, Türkiýe
Respublikasyndan, Fransiýadan, Ýaponiýadan we beýleki ýurtlardan wekiller
diwarlyklaryny ýaýbaňlandyrdylar. Bu ýerde uglewodorod çig malyny gözläp tapmak,
çykarmak, ibermek we saklamak ulgamyny üpjün etmek, çuň burawlamak, ozalky
hereket edýän turba geçirijileri döwrebaplaşdyrmak, olaryň täzelerini gurmak,
nebiti we gazy gaýtadan işlemek boýunça kuwwatlyklary artdyrmak, guýularyň
öndürijiligini ýokarlandyrmak babatda hyzmatlaryň giň toplumy görkezilýär.
Hazar
deňziniň çäginde taslamalary durmuşa geçirmek üçin zerur bolan deňiz
ýalpaklygynda gözläp tapmak we kenarýaka düzümleri kemala getirmek baradaky
meselelere aýratyn üns çekildi. Sergide energiýanyň gaýtadan dikeldilýän
çeşmelerine, kärhanalarda ekologik howpsuzlygy ýokarlandyrmak ulgamyna degişli
geljegi uly işläp taýýarlamalara hem-de ekologiýa boýunça täzeçilliklere uly
orun berildi.
«Türkmengaz»,
«Türkmennebit» döwlet konsernleriniň we «Türkmengeologiýa» döwlet
korporasiýasynyň, ýangyç-energetika toplumynda işleýän onlarça pudaklaýyn
kärhanalaryň, hususy telekeçileriň diwarlyklary serginiň esasy bölegini
eýeledi. Nebitgaz pudagynda bolşy ýaly, metallurgiýa, himiýa, maşyngurluşyk,
energetika pudaklarynda, senagat ulgamynda ýokary tehnologik we tehniki kuwwata
eýe bolan daşary ýurt kompaniýalarynyň wekilleri öz önümlerini,
mümkinçiliklerini tanyşdyrmak bilen birlikde, hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny
ep-esli giňeltmäge, işewür hyzmatdaşlygyň netijeliligini ýokarlandyrmaga hem
amatly mümkinçilik aldylar. Munuň özi bu ulgamda gatnaşyklaryň ösdürilmegine,
ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň ählumumy energetika ulgamyna mundan
beýläk-de üstünlikli goşulyşmagyna ýardam berer.
Sergi
meýdançasynyň merkezinde oturdylan ekranda milli nebitgaz senagatynyň ösüşini
beýan edýän wideoşekiller görkezildi. Gatnaşyjylara innowasion-tehnologik
enjamlaryň üsti bilen nebit guýusyny burawlamak we tebigy gaz ýataklaryny
gözlemek işini ýerine ýetirýän işgäriň ornunda özüni goýup görmäge mümkinçilik
döredildi.
Günüň
ikinji ýarymynda «Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2023» atly halkara maslahat
öz işine başlady. Onda energetika bazarynyň ösüşindäki ählumumy ýagdaýlara we
hyzmatdaşlygyň geljegi, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek arkaly, şol sanda
Hazar deňziniň türkmen bölegini özleşdirmek boýunça ozaldan bar bolan nebit we
gaz känlerini işläp taýýarlamak, täzelerinde gazyp almak işini işjeňleşdirmek
ýaly möhüm meselelere garaldy.
“Ählumumy
energiýanyň geljegi” atly umumy mejlisde bilermenler forumyň energetika
diplomatiýasynyň ýagdaýlaryna we geljekki ösüşine, energetika söwdasynyň täze
ugurlaryna, önümleriň bazar aýlanyşygynyň emele getirilmeginiň zerurlygyna baha
bermäge, ileri tutulýan ugurlara gaýtadan seretmäge, energetika howpsuzlygynyň,
daşky gurşawyň goraglylygynyň meselelerini oňyn çözmäge şert döredýändigini
bellediler. Bu ulgamda halkara hyzmatdaşlyk, şol sanda arassa energiýa geçmek
tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýeleýän hem-de milli
bähbitleri, ähli taraplaryň özara jogapkärçiligini nazarda tutmak ýörelgeleri
esasynda uzak möhletleýinlik, açyklyk syýasatyny amala aşyrýan döwletimiziň
ykdysady strategiýasynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar.
Ýurdumyzyň
wekilleriniň öz çykyşlarynda belleýişleri ýaly, kesgitlenen wezipeleriň çözgüdi
daşary ýurt kompaniýalarynyň — nebiti we gazy gaýtadan işleýän senagat üçin
enjamlary öndürijileriň, maýa goýum guramalarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygy
ösdürmek bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr. Şundan ugur alyp, bu ulgamda
hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek boýunça türkmen tarapynyň teklipleri beýan
edildi. Ýurdumyzda döredilen amatly maýa goýum ýagdaýy, salgyt ýeňillikleri we
beýlekiler Diýarymyzyň ýangyç-energetika toplumynyň gazyp alýan hem-de gaýtadan
işleýän senagatyny ösdürmekde maliýe serişdelerini çekmek üçin amatly şertleri
döredýär.
Nebitgaz
senagatyna milli ykdysadyýetimiziň esasy pudagy hökmünde ýurdumyzy innowasion
esasda senagatlaşdyrmakda, onuň eksport kuwwatyny artdyrmak babatda giň gerimli
maksatnamalary durmuşa geçirmekde uly ähmiýet berilýär. Çykyşlarda halkara
işlere başlangyçlar bilen gatnaşýan Türkmenistanyň özüniň ägirt uly
mümkinçiliklerini ählumumy bähbitler üçin peýdalanmagy teklip edip, Durnukly
ösüş maksatlaryna ýetmek babatda garaýyşlaryny beýan edýändigi bellenildi.
Garaşsyz,
hemişelik Bitarap Watanymyz uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe
bolmak bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda
ýangyç-energetika ulgamynda toplumlaýyn strategiýa yzygiderli durmuşa geçirilýär.
Şol strategiýanyň möhüm düzüm bölekleri ekologiýa aýratyn üns berilýän
öňdebaryjy tehnologiýalara hem-de işläp taýýarlamalara esaslanan ugurdaş
düzümleri döwrebaplaşdyrmakdan, gazyp almak we gaýtadan işlemek ulgamlarynyň
kuwwatlyklaryny artdyrmakdan, “mawy ýangyjy” eksporta ibermegiň ugurlaryny
diwersifikasiýalaşdyrmakdan ybaratdyr. Türkmenistan energiýa serişdelerini uly
möçberde eksport edijileriň biri bolmak bilen, olary ibermegiň durnukly halkara
ulgamlarynyň kemala getirilmegi ugrunda çykyş edýär.
Umumy
mejlise ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy Jon MakGregor, BAE-niň
«ADNOC» kompaniýasynyň pes uglerodly çözgütler we halkara ösüş boýunça ýerine
ýetiriji direktory Musabbe Al-Kaabi, “CNPC” korporasiýasynyň prezidenti Hou
Siszýun, “SOCAR” kompaniýasynyň prezidenti Rowşan Najaf, Energetika meseleleri
boýunça Ýewropa komissary Kadri Simson, «SPE 2023-iň» prezidenti Medhat Kamal,
ABŞ-nyň «Baker Hughes» kompaniýasynyň Hazar sebiti boýunça wise-prezidenti
Ýelena Akolsewa, «British Petroleum» kompaniýasynyň Azerbaýjan, Gruziýa we
Türkiýe sebitiniň maliýe boýunça wise-prezidenti Kolin Allan, BMG-niň Ýewropa
ykdysady komissiýasynyň durnukly energetika bölüminiň direktory Dario Liguti we
beýlekiler gatnaşdylar. Daşary ýurtly myhmanlar öz çykyşlarynda Türkmenistanyň
özara bähbitli hyzmatdaşlyk boýunça çemeleşmeleriniň, ählumumy energetika
howpsuzlygynyň täze gurluşyny döretmek boýunça döredijilikli başlangyçlarynyň
dünýä jemgyýetçiliginiň giň goldawyna eýe bolýandygyna ünsi çekdiler.
Soňra
maslahatyň işi aýratyn bölümçelerde dowam etdi. Olaryň birinjisi «Häzirki
energetika talaplaryny kanagatlandyrmak we geljegiň energetika ulgamyna maýa
goýum: tebigy gaz we gazhimiýa» ady bilen geçirildi. Utgaşykly görnüşde
geçirilen ara alyp maslahatlaşmalara daşary ýurt kompaniýalarynyň ýolbaşçylary
we wekilleri — «PETRONAS Çarigali (Türkmenistan) Sdn Bhd» kompaniýasynyň baş
direktory Ismadi Bin Ismail, «Gaffney Cline» kompaniýasynyň tehniki direktory
Stiwen Raýt, Singapuryň «Bioeconomy» kompaniýasynyň baş direktory we
esaslandyryjysy Dorji San, Norwegiýanyň «ICA-Finance» kompaniýasynyň baş
direktory Arne Peder Bliks we beýlekiler gatnaşdylar.
Çykyşlarda
Türkmenistanyň soňky ýyllarda sebitiň öňdebaryjy energetika merkezine öwrülmek
üçin uzak ýol geçendigi nygtaldy. Tutuş dünýäde möhüm bolan nebitgaz toplumynda
işe girizilen we durmuşa geçirilýän iri möçberli taslamalar munuň aýdyň
beýanydyr. Hususan-da, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz
geçirijisiniň gurluşygynyň taslamasy dünýäniň kuwwatly döwletleri we abraýly
halkara maliýe guramalary tarapyndan goldanylýar. Bu energetika geçelgesi diňe
bir Günorta Aziýanyň ýurtlaryna türkmen tebigy gazynyň iberilmegini üpjün etmek
bilen çäklenmän, eýsem, ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda, sebitde
parahatçylygy we durnuklylygy berkitmekde-de möhüm ähmiýete eýedir. Mawy
ýangyjyň baý gorlaryny özünde jemleýän «Galkynyş» gaz käniniň tapgyrlaýyn
özleşdirilmeginiň, Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisiniň dördünji şahasynyň
gurluşygynyň dowam edýändigi bellenildi. Uglewodorod serişdelerini gazyp
almakda ileri tutulýan ugurlaryň biri hem daşary ýurt maýa goýumlarynyň
hasabyna Hazar deňziniň türkmen kenarynyň ygtyýarly deňiz çäklerini
özleşdirmekdir.
Transmilli
gaz geçirijileriniň wajyplygyny ykrar etmek bilen, tebigy gazyň energetika
geçişiniň esasy bölegidigini we arassa energiýa bolan wodorody öndürmek üçin
çig mal hökmünde möhüm ähmiýete eýedigini bellemek gerek.
Soňky
ýyllarda Türkmenistanda döwletara gatnaşyklaryň ösüşinde uly özgertmeleriň
bolandygy nygtaldy. Bilelikdäki möhüm taslamalar şol gatnaşyklaryň netijesidir.
Häzirki tehnologiýalaryň we ylmyň ösen döwründe nebit çig malynyň, nebit
önümleriniň sarp edilişi barha artýar. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda
nebitgaz pudagyny diwersifikasiýalaşdyrmak, içerki we daşarky bazarlarda isleg
bildirilýän, ýokary goşmaça bahaly dürli görnüşli nebit, gazhimiýa önümlerini
öndürýän, nebiti, tebigy gazy gaýtadan işleýän täze önümçilikleri döretmek
boýunça uly işler amala aşyrylýar. Balkan welaýatynyň Gyýanly şäherçesinde polietilen
we polipropilen öndürýän döwrebap gazhimiýa toplumynyň hereket edýändigi
aýratyn nygtaldy. Bu kärhana «Türkmengaz» döwlet konserniniň buýurmasy boýunça
Ýaponiýanyň «Toyo Engineering Corporation» kompaniýasynyň gatnaşmagynda Koreýa
Respublikasynyň «LG International Corp.» we «Hyundai Engineering» kompaniýalary
tarapyndan guruldy.
Şeýle hem
«Türkmengaz» döwlet konserniniň, Ýaponiýanyň «Kawasaki Heavy Industries Ltd.»
kompaniýasynyň we Türkiýäniň «Rönesans Endüstri Tesisleri Inşaat Sanayi ve
Ticaret A.Ş.» kompaniýasynyň bilelikdäki tagallalary bilen, Ahal welaýatynda
dünýäde tebigy gazdan sintetik benzin öndürýän ilkinji zawod guruldy. Bu
kärhananyň öndürýän esasy önümi ekologik talaplara laýyk gelýän benzindir.
Halkara
maslahatyň işi 27-nji oktýabra çenli dowam eder. Oňa gatnaşyjylar
«Uglewodorodlary gazyp almagyň ekologik taraplary», «Täze energetika
çeşmeleriniň monetizasiýa we diwersifikasiýa hereketini çaltlaşdyrmak»,
«Üstünlikli energetika geçişinde tehnologik innowasiýalar we adam maýasynyň orny»
atly mowzuklaýyn mejlislerde meseleleriň giň toplumyny ara alyp
maslahatlaşarlar. Utgaşykly görnüşde geçiriljek mejlislerde daşary ýurtly iri
ugurdaş kompaniýalaryň we halkara maliýe guramalarynyň ýolbaşçylarydyr
hünärmenleri, bilermenler çykyş ederler.
Maslahata
gatnaşyjylar nebitgaz senagatynda geologiýa-gözleg işleri, Türkmenbaşydaky
nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň we Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän
zawodynyň önümçilik kuwwatlyklaryny döwrebaplaşdyrmak boýunça täze taslamalar,
“Galkynyş” gaz känini özleşdirmegiň tejribesi we geljegi, onuň geologik
nusgasynyň soňky täzelenmesi, pes uglerodly energiýa elýeterlilik, türkmen
tebigy gazynyň eksportynyň geljegi, “Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny
ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasynyň” çäklerinde alnyp
barylýan işler, şeýle hem ýurdumyz üçin möhüm meseleler boýunça çykyş ederler.
Uglewodorodlary
gazyp almagyň, ekologik taýdan arassa önümleri we hyzmatlary üpjün etmegiň
önümçilik zynjyrynyň düzüminde metanyň hem-de ugurdaş gazyň zyňyndylaryny
hasaplamak bilen bagly wajyp mowzuklar ara alnyp maslahatlaşylar. Kömürturşy
gazynyň daşky gurşawa goýberilýän möçberini azaltmak we tebigy gaza bolan
islegiň artmagy dünýä jemgyýetçiliginiň howanyň üýtgemegine garşy göreşmäge
çuňňur gyzyklanma bildirýän döwründe dünýä energetikasynyň ösüşinde esasy uzak
möhletleýin ugurdyr.
Mälim bolşy
ýaly, daşky gurşawy goramak boýunça halkara borçnamalaryň, şol sanda parnik
gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmak boýunça Pariž ylalaşygynyň ýerine
ýetirilmegi, şeýle hem dünýäniň ösen ýurtlary, abraýly halkara guramalar we iri
kompaniýalar bilen giň gerimli hyzmatdaşlygy ösdürmek wezipelerini ýerine
ýetirmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Karara gol
çekdi. Oňa laýyklykda, 2023-2024-nji ýyllar üçin Türkmenistanyň Ählumumy metan
borçnamasyna goşulmak meselesini öwrenmäge gönükdirilen halkara hyzmatdaşlygyny
ösdürmek boýunça «Ýol kartasy» hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine
ýetirilmeli çäreleriň meýilnamasy tassyklanyldy.
Türkmenistanyň
nebitgaz pudagynyň giň gerimde okgunly ösmegi we halkara energiýa ulgamyna
işjeň goşulyşmagy häzirki zaman ekologik taýdan arassa tehnologiýalara we
öňdebaryjy dünýä tejribesine esaslanýan uglewodorod baýlyklarynyň eksport
mümkinçilikleriniň artmagyny üpjün edýär. Bu strategik meseläni çözmekde ägirt
uly “Galkynyş” gaz käniniň tapgyrlaýyn esasda özleşdirilmegine uly ähmiýet
berilýär. Bu gaz käniniň aýratynlyklarynyň biri onda tebigy gazyň düzümindäki
kislotaly himiki birleşmeleriň (wodorod sulfidi we kömürturşy gazy) köp
bolmagydyr. Häzirki wagtda uglewodorod çig malyny gaýtadan işlemek, gazy
arassalamak we suwsuzlandyrmak, şeýle hem täjirçilik maksatly gazy öndürmek,
wodorod sulfidini kükürt, granulasiýa etmek we gaplamak üçin häzirki zaman
enjamlary bilen enjamlaşdyrylan gazy gaýtadan işleýän toplumlar guruldy.
“Talaplaryň
artýan şertlerinde uglewodorod serişdelerini gözlemegiň we gazyp almagyň
meseleleri: uglerodyň aýrylmagy we kömürturşy gazynyň ýer gatlagyna
goýberilmegi” atly tehniki mejlisiň çäginde Nebit inženerleri jemgyýetiniň
(SPE) halkara bilermenleri türkmen kärdeşleri bilen tejribelerini paýlaşarlar,
şeýle hem uglewodorod ýataklaryny özleşdirmek, köp mukdardaky kömürturşy gazyny
we atmosfera zyýanly zyňyndylary azaltmak boýunça hyzmatdaşlygy has-da
çuňlaşdyrmagyň ugurlaryny kesgitlärler. Ýataklary özleşdirmegiň depgininiň
artmagy esasynda gazylyp alynýan tebigy gazyň möçberi ep-esli köpeler. Şunda
kömürturşy gazyny himiki taýdan peýdalanmak we dökün öndürmekde ulanmak
meselesi derwaýys häsiýete eýe bolýar.
Häzirki döwürde energiýanyň gaýtadan dikeldilýän
çeşmeleri, ilkinji nobatda, ýel we Gün energetikasy işjeň ösdürilýär. Şunuň
bilen baglylykda, daşky gurşawa zyýan ýetirmezden, “ýaşyl” energetika
tehnologiýalaryna geçmek göz öňünde tutulýar. Energiýanyň arzan, ygtybarly,
döwrebap çeşmelerine giň elýeterliligiň bolmagy ähli ýurtlaryň depginli ösmegi,
olaryň halklarynyň abadançylygy üçin aýgytlaýjy ähmiýete eýedir. Şunuň bilen
baglylykda, dünýäniň gaz senagatynyň parnik gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmak
boýunça alyp barýan işi, zyňyndylary ölçemekde tehnologik innowasiýalaryň orny,
sanly serişdeleriň we hasaplamak hyzmatlarynyň netijeliligi ýaly meseleler ara
alnyp maslahatlaşylar. Şeýle gurallaryň peýdalanylmagy esasynda nebitgaz
senagaty parnik gazlarynyň zyňyndylaryny azaldyp, ýakyn geljekde ekologik
taýdan arassa energiýany öndürip biler.
Howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleri çözmekde
häzirki wagtda wodoroda — geljegiň ýangyjyna uly ähmiýet berilýär. Wodorod
senagat önümçiliginde ulanylanda, parnik gazlaryny emele getirmeýär, çünki onuň
ýylylyk döretmek ukyby ýangyjyň beýleki görnüşlerinden üç esse ýokarydyr.
Şeýle-de ony energiýany toplaýjy hökmünde peýdalanyp bolýar. Gaz zyňyndylarynyň
bolmazlygy, howpsuzlygy, tygşytlylygy, bäsdeşlige ukyplylygy bu energiýa
serişdesiniň artykmaçlyklarydyr.
Häzirki wagtda energetika tehnologiýalarynyň düzümlerine
innowasiýalaryň girizilmegi netijesinde, wodorod energetikasy täze bazarlary
“özleşdirmäge” girişýär. Munuň üçin energetika pudagyndaky möhüm meseleleri
çözmäge ukyply hünärmenler zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, mejlislerde
nebitgaz pudagy üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak, şol sanda pudagyň
ylmy kuwwatyny artdyrmak, şunda ylmy-barlag we tejribe-konstruktorçylyk
işleriniň orny baradaky meseleler ara alnyp maslahatlaşylar. Şeýle-de dünýäniň
birnäçe ugurdaş kompaniýalarynyň täze işläp taýýarlamalary tanyşdyrylar, bu
ugurda tejribe alşylar.
Forumyň jemleri boýunça ýurdumyzyň ýangyç-energetika
toplumynyň edaralarynyň ýolbaşçylarynyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen, bu
pudakda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň strategik ugurlaryny ara alyp
maslahatlaşmak üçin, ikitaraplaýyn duşuşyklary guralar. Şeýle hem metbugat
maslahatyny geçirmek göz öňünde tutulýar.
Çeşme: Türkmenistanyň
Döwlet habarlar agentligi