11-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň
daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň, konsullyk edaralarynyň we
halkara guramalaryň ýanyndaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda
Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine Bitarap
döwletimiziň halkara giňişlikde alyp barýan daşary syýasatyna degişli möhüm
meseleler girizildi.
Döwlet Baştutanymyz mejlisi açyp, ertir, 12-nji dekabrda uly baýramyň —
Halkara Bitaraplyk gününiň bellenip geçiljekdigini nygtap, ýygnananlary we
mähriban halkymyzy bu şanly sene bilen tüýs ýürekden gutlady hem-de hemmelere
berk jan saglyk, abadan, bagtyýar durmuş, uly üstünlikleri arzuw etdi.
Hemişe bolşy ýaly, biz jenaýat edendikleri üçin iş kesilen we eden etmişlerine
ökünip, ak ýürekden toba gelen raýatlaryň uly baýramlarymyzyň öň ýanynda
günäsini geçýäris. Beýik ata-babalarymyzyň rehimdarlyk we ynsanperwerlik
ýörelgelerinden ugur alyp, olary jeza çekmekden boşatmak ýaly sahawatly
çäreleri geçirip durýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow
aýtdy.
Soňra Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, Türkmenistanyň Prezidentiniň
ýanyndaky Raýatlyk we günä geçmek meseleleri boýunça teklipleri taýýarlamak
baradaky toparyň başlygy B.Gündogdyýewe söz berildi. Ol iş kesilen adamlaryň
Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli günäsini geçmek boýunça geçirilen işler
barada hasabat berdi.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, asylly
däbimize eýerip, iş kesilen 302 raýatyň, şol sanda daşary ýurtly 6 raýatyň
Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli günäsini geçmek baradaky Permanlara gol
çekdi. Toparyň ýolbaşçysyna hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary bilen
bilelikde, günäsi geçilen adamlary tussaglykdan boşadyp, olar ýakyn wagtda
öýlerine, maşgala agzalarynyň arasyna barar ýaly, ähli zerur işleri geçirmek
barada görkezme berdi.
Welaýatlaryň, etraplaryň we şäherleriň häkimlerine, beýleki ýolbaşçylara
günäsi geçilen adamlary iş bilen üpjün etmek boýunça degişli çäreleri amala
aşyrmak tabşyryldy.
Hormatly Prezidentimiz günäsi geçilen adamlara bolsa yhlasly zähmet çekip,
ýurdumyzda alnyp barylýan giň gerimli işlere öz goşantlaryny goşmaklaryny, eziz
Watanymyza ak ýürekden hyzmat edip, halal zähmetiň hözirini görüp ýaşamaklaryny
arzuw etdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri
R.Meredowa söz berildi. Ol Daşary işler ministrliginiň, Türkmenistanyň daşary
ýurtlardaky ilçileriniň we konsullarynyň adyndan döwlet Baştutanymyzyň şu günki
duşuşygy geçirmek baradaky çözgüdi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Bu
çäre türkmen diplomatlary üçin hemişe ýylyň iň möhüm wakasy bolup durýar. Şunuň
bilen birlikde, bu duşuşygyň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň
Türkmenistanyň halkara giňişlikdäki hereketleriniň häzirki we ýakyn döwri,
milli diplomatiýamyzyň işiniň ugurlarydyr gurallary baradaky garaýyşlaryna
düşünmek üçin oňat mümkinçilikdigi nygtaldy.
Mälim bolşy ýaly, döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy bilen “Türkmenistanyň
daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasy” işlenip
düzüldi we kabul edildi. Bu Konsepsiýa türkmen halkynyň Milli Lideri,
Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz tarapyndan
binýady goýlan daşary syýasat strategiýasynyň logiki dowamyna öwrüldi.
Resminamada häzirki zaman dünýä syýasatynyň ösüşiniň esasy meýilleri hem-de
ýurdumyzyň ondan gelip çykýan dünýä we sebit derejesindäki ileri tutýan
ugurlary beýan edilýär. Şunuň bilen birlikde, bu Konsepsiýa ýurdumyzyň daşary
syýasat edarasynyň, Türkmenistanyň diplomatik wekilhanalarynyň we
konsullyklarynyň uzak möhletleýin geljege gönükdirilen işi üçin aýdyň
ýolgörkeziji bolup hyzmat edýär.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyryklaryna laýyklykda,
Daşary işler ministrligi öz işini Türkmenistanyň dünýä döwletleri we halkara
guramalar bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyna ýardam
bermäge, ylym-bilim we medeni gatnaşyklaryny giňeltmäge gönükdirdi. Bellenilişi
ýaly, häzirki wagtda daşky gurşaw meselelerini öňe sürmäge aýratyn üns
berilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň howanyň üýtgemegi
boýunça hyzmatdaşlygyň möhümdigi we dünýädäki ýagdaýlary kadalaşdyrmakda onuň
giň orun tutýandygy baradaky çuňňur, öňdengörüjilikli seljermesiniň ähmiýetine
aýratyn üns çekildi. Munuň özi Daşary işler ministrliginiň bu ugurdaky
işleriniň many-mazmunyny kesgitleýär.
Hormatly Prezidentimiziň beren örän anyk häsiýetli tabşyryklarynyň beýleki
ugurlary, şol sanda howpsuzlyk babatdaky hereketleri, sebit mowzuklaryny,
Durnukly ösüş maksatlarynyň durmuşa geçirilmegini we halkara ynsanperwerlik
meselelerini hem öz içine alýandygy nygtaldy. Şu nukdaýnazardan, döwlet
Baştutanymyzyň şu ýylyň sentýabr aýynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş
Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň belent münberinden yglan eden başlangyçlary
aýratyn bellenildi. Wise-premýer, daşary işler ministriniň nygtaýşy ýaly,
türkmen diplomatlary bu halkara ähmiýetli tekliplere esaslanyp, BMG tarapyndan
degişli köptaraplaýyn resminamalaryň taýýarlanylmagy we kabul edilmegi boýunça
iş alyp barýarlar. Şol bir wagtda, hormatly Prezidentimiz Serdar
Berdimuhamedowyň öňe süren başlangyçlaryny netijeli durmuşa geçirmäge
gönükdirilen täze halkara gurallary döretmek işleri dowam etdirilýär.
Wise-premýer, daşary işler ministri ýurdumyzyň diplomatik düzüminiň adyndan
döwlet Baştutanymyza netijeli işlemek babatda döredilýän şertler, diplomatik
gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak meselelerine berýän uly ünsi
üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Watanymyzyň daşary syýasat strategiýasyny
durmuşa geçirmek boýunça wezipeleri üstünlikli çözmek, ýurdumyzyň dünýä
giňişligindäki abraýyny has-da belende galdyrmak üçin mundan beýläk-de ähli
çäreleriň durmuşa geçiriljekdigine ynandyrdy.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary syýasat edarasynyň
ýolbaşçysy Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň, ilçihanalaryň,
konsullyklaryň we ýurdumyzyň halkara guramalaryň ýanyndaky wekilhanalarynyň
işgärleriniň adyndan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Halkara
Bitaraplyk güni bilen tüýs ýürekden gutlap, berk jan saglyk, jogapkärli döwlet
we halkara işinde täze üstünlikleri arzuw etdi.
Mejlisiň dowamynda diplomatik gullugyň işgärlerini wezipä bellemek we
wezipeden boşatmak bilen bagly meselä hem seredildi.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow A.Haljanowy, başga işe geçmegi
sebäpli, Birleşen Milletler Guramasynyň Ženewadaky edarasynyň ýanyndaky
Türkmenistanyň hemişelik wekili, Türkmenistanyň Şweýsariýa Konfederasiýasyndaky
Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi wezipelerinden boşatdy.
Döwlet Baştutanymyz W.Hajiýewi daşary işler ministriniň orunbasary
wezipesinden boşadyp, ony Birleşen Milletler Guramasynyň Ženewadaky edarasynyň
ýanyndaky Türkmenistanyň hemişelik wekili hem-de Türkmenistanyň Şweýsariýa
Konfederasiýasyndaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi wezipelerine
belledi.
A.Gurbanow Türkmenistanyň Eýran Yslam Respublikasyndaky Adatdan daşary we
Doly ygtyýarly ilçisi wezipesinden boşadylyp, ol daşary işler ministriniň
orunbasary wezipesine bellenildi.
Hormatly Prezidentimiz B.Mätiýewi, başga işe geçmegi sebäpli, daşary işler
ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy. Şonuň ýaly-da, Türkmenistanyň
Prezidentiniň Diwanynyň Döwlet protokoly we halkara gatnaşyklary bölüminiň
müdiri S.Muhammetdurdyýew, şol bir wagtda Türkmenistanyň daşary işler
ministriniň orunbasary wezipesine bellenildi.
Hormatly Prezidentimiz mejlisi dowam edip, däp bolşy ýaly, Täze ýylyň öň
ýanynda daşary syýasat ulgamynda ýerine ýetirilen işleriň jemini jemlemek,
geljekde öňde duran wezipeleri kesgitlemek üçin duşuşýarys diýip belledi. Bu
işlerde Garaşsyz döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyndan hem-de
“Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin
Konsepsiýasynda” öňde goýlan wezipelerden ugur alýarys.
Döwlet Baştutanymyz 2023-nji ýylyň hem ýurdumyz üçin daşary syýasatda
üstünlikli bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Nygtalyşy ýaly, şu ýylyň
dowamynda biziň ýurdumyz ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy
üpjün etmek, halkara ykdysady we söwda hyzmatdaşlygyny ösdürmek, dünýä döwletleri
bilen medeniýet, ylym, bilim, sport ulgamlarynda gatnaşyklary giňeltmek boýunça
yzygiderli işleri geçirdi. Parlamentara gatnaşyklaryň gerimi giňäp, mazmuny
baýlaşdy.
Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmek boýunça zerur
tagallalary edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy
hem-de energiýa howpsuzlygy, durnukly ulag ulgamy, howanyň üýtgemegi we beýleki
ugurlar boýunça hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berilýändigini nygtady.
Ýurdumyzyň edýän tagallalary dünýä döwletleri, abraýly halkara guramalar
tarapyndan giňden goldanylýar. Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýyl
Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda biragyzdan kabul edilen
«BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny»,
«Bütindünýä durnukly ulag güni» atly Kararnamalar muny aýdyň tassyklaýar. Şeýle
hem biziň ýurdumyz dört sany dürli halkara guramanyň düzümine saýlandy.
Türkmen halkynyň taryhy-medeni mirasyny dünýä wagyz etmek maksadyndan ugur
alyp, Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet
meseleleri boýunça guramasy bilen ulgamlaýyn esasda hyzmatdaşlyk edýär diýip,
döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we ýurdumyzyň ÝUNESKO-nyň garamagyna
hödürlän «Ahalteke atçylyk sungaty we atlary bezemek däpleri» atly milli
hödürnamasynyň bu guramanyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna
girizilendigini aýtdy. Şeýle hem Türkmenistanyň Özbegistan we Täjigistan
Respublikalary bilen bilelikde ÝUNESKO-nyň garamagyna hödürlän «Beýik Ýüpek
ýoly: Zarawşan — Garagum geçelgesi» hem-de Gazagystan we Özbegistan
Respublikalary bilen hödürlän «Aram guşaklykdaky Turan çölleri» atly
köptaraplaýyn hödürnamalary bu guramanyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna goşuldy.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu ýylda Gahryman Arkadagymyzyň
başlangyjy bilen Aşgabat şäheriniň «Dizaýn» ugry boýunça ÝUNESKO-nyň
döredijilik şäherleriniň toruna girizilendigini nygtady.
Häzirki wagtda howanyň üýtgemeginiň öňüni almak meselesi ählumumy häsiýete
eýe bolup durýar. Onuň täsirlerine garşy göreşmekde dünýäniň ähli ýurtlarynyň
tagallalaryny birleşdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam
etdi. Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly
konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý
şäherinde geçirilen 28-nji maslahatynyň işine Türkmenistanyň gatnaşmagy möhüm
waka boldy. Bu maslahatda biziň ýurdumyz Ählumumy metan borçnamasyna
goşulýandygyny yglan etdi. Bu çözgüt geljekde Türkmenistanyň halkara guramalar,
hyzmatdaş döwletler we ýöriteleşdirilen institutlar bilen hyzmatdaşlygyny
kesgitlär diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady hem-de metan zyňyndy gazlaryny
azaltmak boýunça ýurdumyzyň pudagara toparyna Ählumumy metan borçnamasyndan
gelip çykýan şertleri ýerine ýetirmek boýunça işleriň meýilnamasyny düzmegi
tabşyrdy.
Şeýle hem Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýada
howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek
baradaky başlangyjynyň syýasy-diplomatik taýdan işjeňleşdirilmeginiň
zerurdygyna üns çekildi. Bu ugurda ilkinji uly ädim ädildi diýip, döwlet
Baştutanymyz kanagatlanma bilen belledi we howanyň üýtgemegi bilen bagly
tehnologiýalary Türkmenistanda we Merkezi Aziýa döwletlerinde ornaşdyrmaga
gönükdirilen sebit maksatnamalaryny işläp düzmek üçin şu ýylyň 13-nji
noýabrynda Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrligi bilen Birleşen
Milletler Guramasynyň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasynyň arasynda özara
düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilendigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda,
hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly
tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak üçin BMG we hyzmatdaş ýurtlar
bilen işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.
Bellenilişi ýaly, Türkmenistan parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy
üpjün etmek boýunça syýasy-diplomatik tagallalara işjeň gatnaşmagy maksat
edinýär. Muny Bitarap döwletimiziň Birleşen Milletler Guramasynyň ýörelgeleri
we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalary esasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny
işläp düzmek mümkinçiligini ara alyp maslahatlaşmak baradaky teklibi aýdyň
tassyklaýar. Bu babatda dünýä ösüşiniň meýilleri hem-de häzirki döwrüň möhüm
ýagdaýlary nazara alynmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de
Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp düzmek maksady bilen, BMG-niň
başlangyç toparyny döretmek boýunça Daşary işler ministrligine ikitaraplaýyn we
köptaraplaýyn derejede bu işlere başlamagy tabşyrdy.
Türkmenistanyň «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly ählumumy başlangyjyna
yzygiderli eýermeli we ony tutanýerli öňe sürmeli. Wagt munuň dogrudygyny we
esaslydygyny görkezdi. Ony Türkmenistanyň döwletara gatnaşyklarda dialog
medeniýetini ykrar etmäge gönükdirilen tagallalary hem tassyklaýar diýip,
hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.
Çykyşynyň dowamynda döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Birleşen Milletler
Guramasy bilen strategik hyzmatdaşlygy dowam etdirjekdigini belledi. Biz bu
guramanyň Tertipnamasynyň düzgünlerine we ykrar edilen halkara hukuk kadalaryna
berk eýereris. Aýratyn-da, döwletara dialog üçin esas hökmünde Milletler
Bileleşiginiň ornuny dikeltmek hem-de berkitmek işlerini alyp bararys diýip,
hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy.
Nygtalyşy ýaly, Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynyň strategik maksady
üýtgewsiz bolmagynda galýar. Munuň özi içerki ösüşi gazanmak üçin amatly
halkara şertleri üpjün etmekden ybaratdyr. Türkmenistan dünýä döwletleri bilen
deňhukukly, özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek ugrunda yzygiderli çykyş
edýär. Ýakyn goňşy ýurtlar bilen sazlaşykly hyzmatdaşlygy alyp barmak
döwletimiziň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir.
Biziň ýurdumyz sebitde, ilkinji nobatda, goňşy döwletler bilen özara
gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna aýratyn üns berer. Şunuň bilen baglylykda,
Türkmenistan Merkezi Aziýa döwletleri bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny mundan
beýläk-de ösdürer. Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw
duşuşyklarynda we sebit hyzmatdaşlygynyň beýleki görnüşlerinde gazanylýan möhüm
ylalaşyklary hem-de çözgütleri takyk ýerine ýetirmek üçin biz zerur işleri
geçirmelidiris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady.
Merkezi Aziýa ýurtlarynyň Baştutanlary şu ýyl geçirilen gepleşikleriň dowamynda
ýakyn hyzmatdaşlar hökmünde esasy meseleleri çözmekde tagallalary birleşdirmäge
taýýardyklaryny tassykladylar. Bu meseleler sebiti ösdürmekden, söwda-ykdysady
we ynsanperwer gatnaşyklary berkitmekden, ekologik howplara garşy göreşmekden ybaratdyr.
Şeýle hem Hazarýaka döwletleriň Aşgabatda geçirilen altynjy sammitinde
gazanylan ylalaşyklary doly ýerine ýetirmek üçin hyzmatdaş ýurtlar bilen
netijeli işleri alyp barmagyň we Hazar deňziniň hukuk ýagdaýy hakynda
Konwensiýa laýyklykda, bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek boýunça degişli
işleri geçirmegiň zerurdygy bellenildi.
Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen
syýasy we söwda-ykdysady gatnaşyklary yzygiderli pugtalandyrýar. Şunuň bilen
baglylykda, Aziýadan Ýewropa multimodal üstaşyr ulag geçelgesiniň bölegi bolan
«Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» strategiýasyny amala aşyrmagyň üstünde-de
degişli işleri ýerine ýetirmek barada görkezme berildi. Ýaňy-ýakynda «Bir
guşak, bir ýol» halkara hyzmatdaşlygynyň üçünji forumynyň ýokary derejeli
maslahatynda biziň ýurdumyz Hytaýdan Merkezi Aziýanyň üsti bilen Hazar deňziniň
türkmen kenaryna, şeýle hem Eýrana, Ýakyn we Orta Gündogar ýurtlaryna ulag
geçelgesiniň taslamasyny teklip etdi. Şunuň bilen baglylykda, taslama boýunça
ylalaşyklary gazanmak üçin ähli gyzyklanýan taraplar bilen anyk we maksada
gönükdirilen dialogy ýola goýmak wezipesi öňde goýuldy.
Biziň ýurdumyzy Ýewropa döwletleri bilen energetika, ulag, tehnologiýalar
we ençeme beýleki ugurlar boýunça geljegi uly meýilnamalar hem-de maksatnamalar
baglanyşdyrýar. Bu meýilnamalardyr maksatnamalara anyk many-mazmun bermeli
diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady.
Bellenilişi ýaly, Orta Gündogar ýurtlary Türkmenistanyň öňden gelýän möhüm
hyzmatdaşlarydyr. Bu ýurtlar bilen bizi diňe çuň taryhy gatnaşyklar däl-de,
häzirki ösüşiň oňyn mümkinçilikleri hem birleşdirýär. Şunuň bilen baglylykda,
döwlet Baştutanymyz biziň ýurtlarymyzyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda alyp
barýan işlerini güýçlendirmegiň aýratyn ähmiýetiniň bardygyny nygtady.
Hususan-da, bu gurama girýän döwletler bilen ykdysady, energetika, ulag we
aragatnaşyk ulgamlarynda ysnyşykly hyzmatdaşlygy dowam etdirmegiň zerurdygyna
üns çekildi.
Soňky ýyllarda Türkmenistanyň arap dünýäsiniň döwletleri bilen gatnaşyklary
has-da ösdürildi. Bu hyzmatdaşlygymyzy täze «Merkezi Aziýa — aýlagdaky arap
döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşi» görnüşiniň çäklerinde-de pugtalandyrmaly
diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Bular geljegi örän uly
bolan ugurlardyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we şeýle hyzmatdaşlygyň
ileri tutulýan taraplaryna üns bermegiň zerurdygyny belledi.
Biz Demirgazyk we Günorta Amerikanyň, Afrika yklymynyň döwletleri bilen hem
gatnaşyklarymyzy yzygiderli ösdüreris diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.
Şol ugurlaryň arasynda Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki halkara
düzümlerde syýasy-diplomatik hyzmatdaşlyk bellenildi. Munuň özi howpsuzlyk, şol
sanda azyk we ekologik meseleleri, zenanlaryň hukuklaryny üpjün etmegi, halkara
söwdada ösýän ýurtlaryň kanuny hukuklaryny hem-de bähbitlerini goramagy öz
içine alýar. Ykdysady ulgamda hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin hem giň
mümkinçilikler bar.
Şunuň bilen birlikde, halkara hyzmatdaşlykda parlamentara gatnaşyklara-da
aýratyn üns bermegiň zerurdygy nygtaldy. Soňky ýyllarda Türkmenistan parlament
wekilleriniň gatnaşmagynda birnäçe iri forumlary geçirmegi öňe sürdi we olaryň
guramaçysy boldy diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy
hem-de bu işiň dowam etdiriljekdigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Daşary
işler ministrligine parlament gatnaşyklaryna işiň aýratyn ugry hökmünde garamak
we Türkmenistanyň Mejlisi bilen bilelikde geljegi uly halkara çäreleriň
meýilnamasyny işläp taýýarlamak tabşyryldy.
Döwlet Baştutanymyz geljekde köp işleri ýerine ýetirmegiň zerurdygyny
belläp, halkara giňişlikde Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň bähbitlerini
goramakda ýurdumyzyň diplomatlarynyň uly işleri alyp barjakdygyna berk ynam
bildirdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Türkmenistanyň Daşary
işler ministrliginiň işini kämilleşdirmek hakynda», «Türkmenistanyň diplomatik
gullugynyň maliýe meseleleri hakynda», «Türkmenistan bilen daşary ýurt
döwletleriniň arasyndaky käbir halkara resminamalary tassyklamak hakynda»,
«Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň
işini kämilleşdirmek hakynda» Kararlara gol çekdi.
Soňra Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň ýanyndaky hemişelik
wekili A.Ataýewa söz berildi. Ol, ilki bilen, döwlet Baştutanymyza ýurdumyzyň
diplomatik gullugynyň işini yzygiderli goldaýandygy, Garaşsyz, baky Bitarap
Türkmenistanyň daşary syýasy işjeňligini ösdürmek babatda edýän ýadawsyz
aladalary üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.
Bellenilişi ýaly, 2023-nji ýylyň sentýabr aýynda BMG-niň Baş
Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda eden taryhy çykyşynda hormatly
Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow halkara parahatçylygy we howpsuzlygy
berkitmäge, durnukly ösüşi üpjün etmäge gönükdirilen ählumumy we sebitara
ähmiýetli ençeme başlangyçlary öňe sürdi. Döwlet Baştutanymyzyň şol
başlangyçlary, öňdengörüjilikli teklipleri halkara derejede uly seslenme
döretdi hem-de olaryň esasynda işlenip düzülen anyk resminamalardyr çözgütler
dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan gyzgyn goldawa mynasyp boldy.
Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň ýanyndaky hemişelik wekili
Watanymyzyň bitarap daşary syýasatynyň esasy ýörelgelerine esaslanyp, halkara
gatnaşyklarda giň gerimli işleriň durmuşa geçirilendigini belledi. Hususan-da,
Parahatçylygyň kepili hökmünde dialogyň halkara ýylynyň “Ýol kartasy” düzüldi,
şu ýylyň dowamynda Bitaraplygyň dostlary toparynyň düzümine 4 sany döwlet
goşuldy, “BMG-niň Baş Assambleýasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş
diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny” atly Kararnama kabul edildi.
Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul
edilen “Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy” atly
Kararnamada kesgitlenen wezipeleri durmuşa geçirmäge gönükdirilen anyk işler amala
aşyryldy. Hormatly Prezidentimiziň durnukly ösüş ugrundaky halkara
başlangyçlaryny durmuşa geçirmek bilen baglylykda, energetika, ulag we daşky
gurşawyň howpsuzlygy ýaly ileri tutulýan ugurlarda BMG-niň Baş Assambleýasynyň
degişli resminamalary, hususan-da, şu ýylyň 16-njy maýynda “Bütindünýä durnukly
ulag güni” atly Kararnamasy kabul edildi.
Bellenilişi ýaly, BMG-niň ýöriteleşdirilen edaralarynda Türkmenistanyň
wekilçiligini giňeltmek boýunça netijeli işler dowam etdirilýär. Şu ýyl
ýurdumyz BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Ýerine ýetiriji geňeşiniň,
ÝUNESKO-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça hökümetara komitetiniň, şeýle hem
2024 — 2028-nji ýyllar üçin BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň Ilat we ösüş
boýunça komissiýasynyň agzalygyna biragyzdan saýlanyldy.
Türkmenistanyň BMG-niň ýanyndaky hemişelik wekili hormatly Prezidentimiziň
ýurdumyzyň daşary syýasaty bilen bagly öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmek,
Türkmenistanyň halkara başlangyçlaryny durmuşa geçirmek, dünýä giňişliginde
Watanymyzyň abraýyny has-da belende galdyrmak, milli bähbitleri berk goramak
üçin türkmen diplomatlarynyň mundan beýläk-de ähli tagallalary etjekdiklerine
döwlet Baştutanymyzy ynandyrdy.
Çykyşynyň ahyrynda A.Ataýewa hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy
ähli türkmen diplomatlarynyň adyndan Halkara Bitaraplyk güni bilen tüýs
ýürekden gutlady we berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli jogapkärli
döwlet işinde täze üstünlikleri arzuw etdi.
Soňra Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly
ilçisi M.Işangulyýew çykyş edip, döwlet Baştutanymyzy we Gahryman Arkadagymyzy
Halkara Bitaraplyk güni bilen tüýs ýürekden gutlady hem-de ýurdumyzyň
at-abraýyny, şan-şöhratyny has-da artdyrmak babatdaky beýik başlangyçlaryň
hemişe rowaç bolmagyny arzuw etdi.
Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň parasatly
syýasaty we türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyçlary netijesinde,
ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, netijeli hyzmatdaşlyk
ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatymyz üstünlikli durmuşa geçirilýär.
Munuň özi eziz Watanymyzyň dünýä giňişligindäki abraýynyň has-da belende
galmagyny şertlendirýär. Dürli döwletler bilen syýasy, ykdysady we ynsanperwer
ugurlarda deňhukukly gatnaşyklaryň ösdürilmegi, iri halkara guramalar, ilkinji
nobatda, Birleşen Milletler Guramasy hem-de onuň düzüm birlikleri bilen özara
bähbitli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagy döwletimiziň alyp barýan daşary
syýasatynyň möhüm ugurlarydyr.
Diplomat 12-nji dekabryň “Halkara Bitaraplyk güni” diýlip yglan
edilmeginiň, ýurdumyzyň tutuş adamzat bähbitli öňe sürýän başlangyçlarynyň
dünýä bileleşigi tarapyndan giňden goldanylmagynyň Watanymyzyň abraýynyň barha
artýandygynyň aýdyň nyşanydygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan daşary
syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hem Türkmenistanyň dünýäniň ähli ýurtlary,
şol sanda Türkiýe Respublikasy bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekden ybarat bolup
durýar. Şunuň bilen baglylykda, diplomat hormatly Prezidentimiziň
baştutanlygynda taryhy we medeni umumylyklary bolan iki dostlukly döwletiň
arasyndaky hyzmatdaşlygyň ähli ugurlarda üstünlikli ösdürilýändigini we hil
taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygyny belledi.
Döwlet Baştutanymyzyň şu ýylyň 25-26-njy oktýabrynda Türkiýe Respublikasyna
amala aşyran resmi saparynyň üstünlikli bolmagy köpasyrlyk türkmen-türk
gatnaşyklarynyň täze derejä çykarylmagyna kuwwatly itergi berdi. Ankara
şäherinde geçirilen ýokary derejedäki gepleşikleriň çäklerinde döwletara
gatnaşyklary mundan beýläk-de yzygiderli berkitmek babatda uzak geljege
gönükdirilen anyk teklipler öňe sürüldi. Saparyň jemleri boýunça örän möhüm
hökümetara we pudagara resminamalara gol çekildi.
Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly
ilçisi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy ýurdumyzyň diplomatik
gullugynyň işgärleriniň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmäge
mynasyp goşantlaryny goşjakdyklaryna ynandyrdy. Şeýle hem diplomat
Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky ilçihanalarynyň hem-de konsullyk edaralarynyň
netijeli işlemekleri üçin hemmetaraplaýyn goldawy, olaryň maddy-enjamlaýyn
binýadynyň berkidilmegine uly üns berýändigi üçin döwlet Baştutanymyza tüýs
ýürekden hoşallyk bildirdi.
Çykyşynyň ahyrynda ilçi hormatly Prezidentimizi ýetip gelýän ajaýyp
baýramçylyk bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady hem-de döwlet
Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür, Garaşsyz, hemişelik Bitarap
Watanymyzyň mundan beýläk-de rowaçlanmagynyň, halkara abraýynyň has-da belende
galmagynyň bähbidine alyp barýan giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw
etdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri
R.Meredow çykyş etdi. Ol şu gün Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik
wekilhanalarynyň, konsullyk edaralarynyň we halkara guramalaryň ýanyndaky
wekilhanalarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda geçirilýän Hökümetiň giňişleýin
mejlisiniň hem-de onuň gün tertibine girizilen möhüm meseleleriň ähmiýetini
belledi. Munuň özi ýurdumyzyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary
syýasy ugrunyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň nobatdaky beýanydyr.
Wise-premýer, daşary işler ministri sözüni dowam edip, döwlet
Baştutanymyzyň mejlisiň dowamynda ýurdumyzyň diplomatik gullugynyň şu ýylda
alyp baran işlerine seljerme berip, türkmen diplomatlarynyň öňünde täze
wezipeleri goýandygyny aýtdy. Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar
Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda Türkmenistan dünýä döwletleri,
hususan-da, goňşy ýurtlar, şeýle hem abraýly halkara guramalar bilen
ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde ähli ugurlarda hyzmatdaşlygy has-da
ösdürýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen diplomatlarynyň öňünde möhüm
wezipeler kesgitlenildi.
Wise-premýer, daşary işler ministri şular barada aýtmak bilen, döwlet Baştutanymyzyň
bu ugurda öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli ýerine ýetirilmegi üçin
diplomatlaryň ähli tagallalary etjekdigine ynandyrdy. Şeýle hem ol ýurdumyzyň
diplomatik gullugynyň işine degişli birnäçe möhüm resminamalara gol çekendigi
üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk
bildirdi.
Soňra döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, 2023-nji ýylda
Garaşsyz Watanymyzyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary
syýasatynyň üstünliklere beslenendigini hem-de “Türkmenistanyň daşary syýasat
ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynda” şu ýyl üçin göz öňünde
tutulan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilendigini kanagatlanma bilen
belledi.
Nygtalyşy ýaly, ýurdumyz dünýä döwletleri bilen ikitaraplaýyn we
köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürer. Birleşen Milletler
Guramasynyň Baş Assambleýasynyň «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly
Kararnamasyny ikinji gezek kabul etmegi we 12-nji dekabry “Halkara Bitaraplyk
güni” diýip yglan etmegi türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk
Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň dünýäde ählumumy parahatçylygy,
howpsuzlygy we ösüşi pugtalandyrmaga gönükdirilen beýik işleriniň ykrar
edilmegi hökmünde taryha girdi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.
Hormatly Prezidentimiz ata Watanymyz Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk
ýagdaýynyň oňyn Bitaraplygyň mizemez ýörelgelerine esaslanýandygyny hem-de
ählumumy abadançylygyň, gülläp ösüşiň bähbidine gönükdirilen parahatçylyk,
hoşniýetli goňşuçylyk, halkara hyzmatdaşlyk syýasatyna üýtgewsiz ygrarlydygyny
belläp, ýurdumyzyň sebitde we tutuş dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün
etmäge gönükdirilen netijeli syýasatyny geljekde-de dowam etdirjekdigini aýtdy.
Gahryman Arkadagymyzyň “Dialog — parahatçylygyň kepili” filosofiýasy
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe özgertmeleriň, ösüşiň ýoly
bilen ynamly öňe barýan ýurdumyzyň Bitaraplyk syýasatynyň içinden eriş-argaç
bolup geçýär. Watanymyzyň Bitaraplygynyň baş maksady adamzadyň geljeginiň
bähbitlerine gönükdirilen parahatçylyk, dostluk ýörelgelerini bütin dünýä
ýaýmakdan, halkara gatnaşyklary ösdürmekden, syýasy-ykdysady, taryhy-medeni
ugurlary öz içine alýan döredijilikli başlangyçlary öňe sürmekden ybaratdyr.
Munuň özi, ilkinji nobatda, parahatçylyk, sagdynlyk, adamlaryň abadan we
bagtyýar durmuşy, döredijilik, dünýä halklarynyň dostlugy, ylalaşygy ýaly
asylly ýörelgeler bilen utgaşýar.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň
giňişleýin mejlisini jemläp, Halkara Bitaraplyk güni bilen hemmeleri ýene-de
bir gezek tüýs ýürekden gutlap, berk jan saglyk, abadançylyk, mähriban
halkymyzyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.
Çeşme: Türkmenistanyň
Döwlet habarlar agentligi